Taxi Driver

راننده تاکسی (به انگلیسی: Taxi Driver) فیلم مهیج روان‌شناسانه نئو نوآر آمریکایی به کارگردانی مارتین اسکورسیزی و نویسندگی پل شریدر و محصول سال ۱۹۷۶ است. فیلم‌برداری آن در شهر نیویورک، کمی بعد از پایان جنگ ویتنام انجام شده‌است. رابرت دنیرو، جودی فاستر، آلبرت بروکس، سیبل شفرد، هاروی کایتل، لئونارد هریس و پیتر بویل ستارگان این فیلم هستند.

این فیلم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و جنجال‌برانگیزترین فیلم‌های تاریخ سینما و همچنین توسط منتقدان، کارگردانان و مخاطبان به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تمام ادوار شناخته می‌شود. اگرچه این فیلم نامزد ۴ جایزهٔ اسکار (بهترین فیلم، بهترین هنرپیشهٔ مرد برای رابرت دنیرو، بهترین هنرپیشهٔ مکمل زن برای جودی فاستر، و بهترین موسیقی فیلم) شد، ولی نتوانست هیچ‌کدام را تصاحب کند. درعوض، با درخشیدن در جشنواره بین‌المللی فیلم کن، توانست جایزهٔ نخل طلای این جشنواره را ازآنِ خود کند؛ جایزه ای که در بسیاری از نظرسنجی‌ها از جمله در نظرسنجی سال ۲۰۱۹ منتقدان ایندی‌وایر به عنوان برترین جایزه نخل طلای تمام ادوار جشنواره بین‌المللی فیلم کن برگزیده شد همچنین در سال ۲۰۱۲ طی نظرسنجی نشریه معتبر سایت اند ساوند از دید کارگردانان، پنجمین فیلم برتر تاریخ سینما انتخاب شد.

با وجود نامزد شدن رابرت دنیرو به‌خاطر بازی در نقش تراویس بیکل ۲۶ ساله برای دریافت اسکار، پیتر فینچ به‌خاطر فیلم شبکه، کار برجستهٔ سیدنی لومتِ این جایزه را دریافت کرد. به‌علاوه، بازی جودی فاستر ۱۲ ساله در نقش روسپی خردسال در این فیلم باعث شهرت او شد؛ اجرایی که برایش جایزهٔ بهترین بازیگر نوپای بفتا (آکادمی هنرهای فیلم و تلویزیون بریتانیا) را نیز به ارمغان آورد. البته حضور کودکی خردسال (جودیِ ۱۲ساله) در فیلمی با صحنه‌های خشن و غیراخلاقی، حواشی و انتقاداتی را نیز برای فیلم به دنبال داشت.